Պատմություն
Ամբիոնը հիմնադրվել է 1990թ., որպես մանկաբարձության և գինեկոլոգիայի ամբիոն1995թ. վերանվանվել է՝ մանկաբարձության և գինեկոլոգիայի թիվ 2 ամբիոն։
2002թ. կոչվել է՝ մանկաբարձության (պերինատալոգիայի), գինեկոլոգիայի և կանանց վերարտադրողական առողջության ամբիոն:
2011թ. կրկին վերանվանվել է՝ մանկաբարձության և գինեկոլոգիայի թիվ 2 ամբիոն:
Հիմնադրման օրից մինչև 2018թ. ամբիոնի վարիչն է եղել վերջինիս հիմնական կլինիկական բազայի՝ Վերարտադրողական առողջության, պերինատալոգիայի, մանկաբարձության և գինեկոլոգիայի հանրապետական ինստիտուտի տնօրեն, ՀՀ ԳԱԱ ակադեմիկոս, բ.գ.դ., պրոֆեսոր Ռ. Ա. Աբրահամյանը:
2018թ.-ից ամբիոնի վարիչն է բժշկական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր Լուսինե Ռազմիկի Աբրահամյանը, ով միաժամանակ ՎԱՊՄԳՀԻ-ում ընդհանուր բժշկական, կլինիկական, դեղորայքային ապահովման, վարչական հարցերով ղեկավարն է:
ՎԱՊՄԳՀԻ-ը հանրապետության մանկաբարձագինեկոլոգիական 3–րդ մակարդակի ամենախոշոր բժշկական հաստատություններից մեկն է, որը հանրապետության ծննդօգնության հիմնարկներին կազմ-մեթոդական, գիտաբուժական աջակցություն, անհետաձգելի բուժօգնություն է տրամադրում, ինչպես նաև համակարգում է հանրապետությունում մանկաբարձա-գինեկոլոգիական ծառայությունը: ՎԱՊՄԳՀԻ-ն ունի 175 մահճակալային ֆոնդ:
Ուսուցում
Ամբիոնն ապահովում է նախադիպլոմային, հետդիպլոմային կրթություն, ինչպես նաև վերապատրաստումներ:
Ուսուցանվում են՝ Երևանի Մխիթար Հերացու անվան բժշկական համալսարանի տեղաբնակ, արտասահմանցի ուսանողներ (հնդիկներ, արաբներ, պարսիկներ, հույներ, ռուսներ, ուկրաինացիներ, սփյուռքահայեր), կլինիկական օրդինատորներ, ստաժորներ, հանրապետության մանկաբարձ-գինեկոլոգներ:
Ամբիոնի հիմնական առանձնահատկությունն այն է, որ դասախոսների մեծ մասը միաժամանակ ՎԱՊՄՀԳ ինստիտուտի աշխատակիցներ են և ուսումնագիտական աշխատանքը ներդաշնակորեն համատեղում են բուժական աշխատանքի հետ:
Ամբիոնում կիրառվում է գիտելիքների ստուգման թեստային համակարգը՝ համալսարանում ընդունված կարգի համաձայն: Մշակվել են ուսումնական նոր ծրագրեր՝ միջազգային ստանդարտներին համապատասխան, ուսումնական պրոցեսում կիրառվում են հեռահաղորդակցական կապ՝ նոր տեղեկատվական տեխնոլոգիաների կիրառմամբ: Ամբիոնը հագեցված է ուսումնական գործընթացը ժամանակակից պահանջներին համապատասխան կազմակերպելու համար անհրաժեշտ սարքավորումներով, նկարներով, դիդակտիկ և կլինիկական նյութերով:
Հրատարակվել են մայրենի լեզվով «Մանկաբարձություն», «Գինեկոլոգիա» և «Վերարտադրողական առողջություն» դասագրքերը, անգլերեն լեզվով ձեռնարկներ և մեթոդական գրականություն: Ամբիոնի աշխատակիցների կողմից 2015թ-ից մինչ օրս գրվել են շուրջ 34 ուղեցույցներ: 2022թ.-ին վերահրատարակվել է «Մանկաբարձություն» դասագիրքը:
Մշակվել են վերարտադրողական առողջության բարելավման ազգային ռազմավարությունը, ծնելիության բարձրացմանն ուղղված միջոցառումները, անպտղության պատճառների տարածվածության և օժանդակ տեխնոլոգիաների պահանջարկի ուսումնասիրությունը, առողջապահական գործոնով պայմանավորված պերինատալ կորուստների նվազեցման ուղիները:
1997թ.-ից առ այսօր աբիոնի աշխատակիցների կողմից ՄԱԿ-ի բնակչության հիմնադրամի ծրագրերի շրջանակներում ամեն տարի տարբեր բազաների կլինիկական օրդինատորների համար կազմակերպվում է «Ուղեցույցների ներդրում» թեմայով 3-օրյա աշխատաժողովներ:
Գիտահետազոտական աշխատանքներ
Ամբիոնի գիտական հիմնական թեման է «Ռեպրոդուկտիվ առողջության, պերինատալ բուժօգնության հիմնահարցերի ուսումնասիրությունը և միջոցառումների ձեռնարկումը»:
Ուսումնասիրվել են էնդոսկոպիայի, գերձայնային հետազոտության, դոպլերոֆլյուսոմետրիայի, վերարտադրողական օժանդակ տեխնոլոգիաների, արհեստական բեղմնավորման, անպտուղ ամուսնության, մայրական և պերինատալ հիվանդացության ու մահացության հիմնախնդիրները:
Մասնավորապես
- Ռեպրոդուկտիվ առողջության և արյան համակարգի խանգարումներ, ձեռքբերովի և գենետիկական թրոմբոֆիլիաներ: / Ա.Կ. Բլբուլյան, Ռ.Ա. Աբրահամյան, Ս. Հ. Աբրահամյան /
- Գենային պոլիֆորմիզներով պայմանավորված թրոմբոֆիլիաների տարածվածությունը պտղի կորուստի համախտանիշով կանանց շրջանում և դրանց ազդեցությունը մանկաբարձական բարդությունների առաջացման գործում: / Ռ. Ա. Աբրահամյան, Վ. Ֆ. Գրիգորյան, Ա. Ա. Շարբաթյան, Գ. Ռ. Աբրահամյան/
- Ձեռքբերովի և գենետիկ թրոմբոֆիլիայով կանանց ԱՄԲ արդյունավետ և բարդացած դեպքերի ախտածնային կանխարգելման հիմնական սկզբունքները: /Գ. Ռ. Աբրահամյան, Վ. Մ. Գյուլխասյան, Լ. Ռ. Աբրահամյան/
- Ներարգանդային ախտաբանությունների բուժման մեթոդների օպտիմալացումը /Ա. Դ. Խուդավերդյան, Ն. Վ. Հարությունյան, Տ. Ռ. Ղորուխչյան/
Ներկայումս ամբիոնում իրականացվում են երկու գիտական հետազոտություններ.
- Տրիխոմոնաս վագինալիս վիրուսի (Trichomonas vaginalis virus) ազդեցությունը կանանց միզասեռական տրիխոմոնիազի վրա /Գ. Կ. Ղարդյան, Լ. Ռ. Աբրահամյան/
- Նախածննդյան կենսամարկերների, աուտոհակամարմինների հնարավոր դերը սերնդում նյարդազարգացման, աուտիզմի սպեկտրի խանգարումներում: /Ս. Հ. Աբրահամյան, Լ. Ռ. Աբրահամյան/
2020-2022 թթ.-ին, ըստ ՀՀ ԱՆ հրամանի Վերարտադրողական առողջության, պերինատոլոգիայի, մանկաբարձության և գինեկոլոգիայի հանրապետական ինստիտուտում են հոսպիտալիզացվել Քովիդ-19 վարակակիր հղիները: Ամբիոնի դասախոսական անձնակազմի մեծ մասը մասնակցել, և ներկայումս էլ ընդգրկված է վարակակիր հղիների վարման գործընթացին: Բացի դա հետազոտվել և գիտականորեն վերլուծվել են ստացված արդյունքները՝ դիտարկելով վարակակիր հղիների մոտ վաղաժամ ծննդաբերության, հղիության հիպերտենզիվ խանգարումների, մեռելածնության, մայրական մահացության, կեսարյան հատումների, ինչպես նաև մորից պտղին վարակի փոխանցման հաճախականությունը: Ստացված տվյալները հրատարակվել է գիտական հոդվածներում:
Ամբիոնի դասախոսների կողմից իրականացվում է նաև հազվադեպ հանդիպող կլինիկական դեպքերի նկարագրություն և վերլուծություն, որոնք տպագրվում են ինչպես տեղական, այնպես էլ միջազգային ամսագրերում:
Ամբիոնում աշխատում են ՀՀ ԳԱԱ մեկ ակադեմիկոս, բժշկական գիտությունների 4 դոկտոր, բժշկական գիտությունների 4 թեկնածու: Հրատարակվել են 3 դասագիրք, 3 ձեռնարկ, 25 և ավելի ուղեցույց, 100-ից ավելի գիտական հոդված և թեզիս ինչպես հայրենական, այնպես էլ միջազգային մամուլում՝ նվիրված պերինատալոգիայի, մանկաբարձության և գինեկոլոգիայի արդիական խնդիրների ուսումնասիրմանն ու լուծմանը: Ամբիոնի աշխատակիցների կողմից 2015թ-ից մինչ օրս գրվել են շուրջ 34 ուղեցույցներ: 2022թ.-ին վերահրատարակվել է « Մանկաբարձություն» դասագիրք:
Համագործակցություն
ՎԱՊՄԳՀԻ-ը և ամբիոնը համագործակցում են մի շարք միջազգային և կազմակերպությունների, այդ թվում՝ Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության, ՄԱԿ-ի բնակչության և ՄԱԿ-ի մանկական հիմնադրամի և այլ միջազգային ու տեղական կազմակերպությունների հետ:
Ամբիոնի աշխատակիցները մասնակցում են վերարտադրողական առողջությանը վերաբերող ազգային ծրագրերի մշակմանը և ներդրմանը, հետազոտությունների իրականացմանը, մասնավորապես՝
- Վերարտադրողական առողջության ազգային քաղաքականության և ծրագրի մշակում
- Վերարտադրողական առողջության հետազոտում
- Կանանց և տղամարդկանց սեռական առողջության և չբերության ուսումնասիրում
- Անպտղության պատճառների և տարածվածության, վերարտադրողական օժանդակ տեխնոլոգիաների գնահատման ուսումնասիրություն
- Պերինատալ բուժօգնության բարելավման ծրագրի մշակում
- Հղիների նախածննդյան հսկողության բարելավման, պտղի ներարգանդային ախտորոշման, զարգացման արատների վաղ հայտնաբերման ծրագրի մշակում
- «Մարդու վերարտադրողական առողջության և վերարտադրողական իրավունքների մասին» ՀՀ օրենքի մշակում
- Կանանց և տղամարդկանց վերարտադրողական առողջության ուսումնասիրում առանձին ռեգիոններում
- Հղիության արհեստական ընդհատման, վերարտադրողական օժանդակ մեթոդների, ներհիվանդանոցային վարակների կանխարգելմանը նվիրված նորմատիվ ակտերի մշակում
- Ստացիոնար և ամբուլատոր ծննդօգնության բուժհաստատությունների գործունեությունը կանոնակարգող նորմատիվ ակտերի ստեղծում
- Պետության կողմից երաշխավորված անվճար մանկաբարձագինեկոլոգիական բժշկական օգնության և ծառայությունների տրամադրման կարգի մշակում
- Պերինատալ կորուստների տարածվածության, պատճառագիտության ուսումնասիրություն, կրճատման ու կանխարգելման ուղիների առաջարկում:
Ամբիոնը ակտիվորեն համագործակցում է նաև ԵՊԲՀ այլ տեսական և կլինիկական ամբիոնների, ՔՈԲՐԵՅՆ կենտրոնի, ԳԱԱ կառույցների հետ՝ Մոլեկուլային կենսաբանության ինստիտուտ, Լ.Ա. Օրբելու անվան ֆիզիոլոգիայի ինստիտուտ: Վերը նշված ամբիոնների և գիտական կառույցների հրավիրյալ մասնագետները դասախոսություններ են ներկայացնում ամբիոնի կլինիկական օրդինատորների և ուսանողների համար:
Միջազգային գիտաժողովներ
Ամբիոնի աշխատակիցներն իրենց մասնագիտական հմտությունները կատարելագործել ու կատարելագործում են ԱՄՆ-ի, Ֆրանսիայի, Ճապոնիայի, Իտալիայի, Ռուսաստանի Դաշնության և Ուկրաինայի առաջնակարգ գիտական կենտրոններում, զեկույցներով հանդես են եկել բազմաթիվ հանրապետական և միջազգային գիտաժողովներում, հանդիպումներում և հավաքներում:
Ամբիոնի աշխատակիցների ջանքերով մեր հանրապետությունում կազմակերպվել են Պերինատալ բժշկության արդիական հիմնախնդիրները խորագրով միջազգային երեք գիտաժողով՝ 2014թ., 2016թ. և 2017թ.:
Ամբիոնի կազմը
N | Ազգանուն/Անուն/Հայրանուն | Պաշտոն | Գիտական աստիճան | Գիտական կոչում |
1 | Աբրահամյան Լուսինե Ռազմիկի | ամբիոնի վարիչ | բ.գ.դ. | պրոֆեսոր |
2 | Աբրահամյան Ռազմիկ Արշալույսի | պրոֆեսոր | բ.գ.դ. | ԳԱԱ ակադեմիկոս |
3 | Խուդավերդյան Աննա Դրաստամատի | դոցենտ | բ.գ.դ. | դոցենտ |
4 | Աբրահամյան Գոհար Ռազմիկի | դոցենտ | բ.գ.դ | դոցենտ |
5 | Գրիգորյան Վրույր Ֆելիքսի | դոցենտ | բ.գ.թ. | _ |
6 | Անտոնյան Կարեն Սերգեյի | դոցենտ | բ.գ.թ. | _ |
7 | Հարությունյան Նարինե Վիգենի | դասախոս | _ | _ |
8 | Խաչատրյան Ազնար Սահակի | դասախոս | բ.գ.թ. | _ |
9 | Աղաջանյան Աննա Սուրենի | դասախոս | _ | _ |
10 | Աբրահամյան Սառա Հովսեփի | դասախոս | _ | _ |
11 | Սարգսյան Շուշանիկ Սասունի | դասախոս | բ.գ.թ. | _ |
12 | Զոհրաբյան Կարմեն Արամի | դասախոս | _ | _ |
13 | Սարգսյան Նազելի Ռոմենի | դասախոս | _ | _ |
14 | Մկրտչյան Մարգարիտա Վարանցովի | դասախոս | _ | _ |
15 | Շարբատյան Աղասի Աշոտի | դասախոս | բ.գ.թ. | _ |
16 | Ջերջերյան Արշակ Սարգսի | դասախոս | _ | _ |
17 | Մալխասյան Անի Ռոլանդի | ասիստենտ | _ | _ |
18 | Առուստամյան Անի Սեդրակի | ասիստենտ | _ | _ |
19 | Կնյազյան Քնարիկ Գուրգենի | ասիստենտ | _ | _ |