Պրոֆեսորադասախոսական կազմի ավագ սերնդի ներկայացուցիչներին նվիրված ակնարկաշարն այս տարի եզրափակում ենք ԵՊԲՀ ճառագայթային ախտորոշման ամբիոնի պրոֆեսոր Գայանե Խաչատրյանին նվիրված անդրադարձով: Նա պատմել է բժիշկ դառնալու իր ուղու մասին:
«Մտքովս չէր անցնում, որ բժիշկ կդառնամ: Մայրս ուզում էր, որ դուստրերից մեկը բժիշկ դառնա: Քույրս դարձավ մաթեմատիկոս և ես ընտրեցի այդ մասնագիտությունը: Մշտապես ցանկացել եմ ընդունվել Պոլիտեխնիկական ինստիտուտի ճարտարապետական ֆակուլտետ, բայց մեծ էր մրցակցությունը, մտավախություն ունեի, որ դուրս կմնամ մրցույթից: Սիրում էի նկարել: Եթե ընդունելության առաջին քննությունը լիներ մաթեմատիկա առարկայից, կդիմեի, բայց նկարչություն էր, մտածեցի՝ գերազանց չեմ ստանա: Դիմեցի բժշկական ինստիտուտ և ընդունվեցի Բուժական ֆակուլտետ: Գրաֆիկայի, երկրաչափության, հանրահաշվի նկատմամբ հետաքրքրությունը ինձ տարավ դեպի ռենտգենոլոգիա: Ճառագայթաբան եմ, անցել եմ ինտերնատուրա, հետո արդեն՝ վերապատրաստումներ»,-նշում է պրոֆեսոր Խաչատրյանը:
Բժշկական մայր բուհն ավարտել է 1975 թվականին: Մեկ տարի աշխատել է Ռենտգենաբանության, այնուհետև Սրտաբանության ինստիտուտում:
1982-ին պաշտպանել է թեկնածուական, 1992-ին՝ դոկտորական ատենախոսություն՝ ֆունկցիոնալ համակարգերը տարբեր տեսակի ճնշումների ժամանակ թեմայով:
Անվանի բժիշկը 1995-ից աշխատել է Ճառագայթային բժշկության և այրվածքաբանության գիտական կենտրոնում, ղեկավարել՝ ժառագայթային ախտորոշման կենտրոնը:
1997 թվականից հմուտ մասնագետը ղեկավարել է ռադիոիզոտոպային մեթոդով հետազոտության լաբորատորիան: Կլինիկական գործունեությանը զուգահեռ, բժշկական գիտությունների դոկտորը զբաղվել է նաև գիտական և դասախոսական աշխատանքով: 2011-2020 թվականներին ղեկավարել է բժշկական համալսարանի Ճառագայթային ախտորոշման ամբիոնը: 1997 թվականից ի վեր հանդիսանում է Միջազգային ատոմային կոմիտեի ինստրուկտոր, 1998 թվականից՝ Միջազգային ատոմային կոմիտեի (ՄԱԳԱՏԷ) անդամ է: Այժմ պրոֆեսոր Խաչատրյանն աշխատում է Այրվածաքաբանության ազգային կենտրոնում:
«Սկսել եմ ուռուցքաբանության ոլորտից, աշխատել 25 տարի, ապա` սրտաբանական` կրկին 25 տարի: Աշխատում եմ օրդինատորների հետ, նրանց հետ դասապրոցեսը հետաքրքիր է: Բժշկական ճյուղի դիմորդների թիվը երեք անգամ ավելի է, քան նախատեսված են ուսուցման տեղերը: Գիտության և տեխնիկայի զարգացման շնորհիվ է զարգանում ճառագայթային ախտորոշումը: Ծրագրավորում, տեխնիկա, ֆիզիկա, քիմիա, ֆարմակադինամիկա, ֆարմակալոգիա, նոր վերջում բժշկություն. եթե այդ ամենը չլիներ, այսպիսի թռիչք չէր լինի: Հայաստանում ռենտգենաբանությունը միշտ բարձր մակարդակի վրա է եղել: Երբ գնում էինք տարբեր երկրներ վերապատրաստման, ասում էին՝ ինչու եք եկել, ձեզ մոտ Բարդուղիմեոս Ֆանարջյանը կա, Սուրեն Ավդալբեկյան: Եվ հիմա, ավանդույթները շարունակվում են»,-նշում է պրոֆեսորը:
Անվանի բժիշկը գովեստով է խոսում երիտասարդ կադրերի մասին:
«Շատ լավ երիտասարդություն ունենք, «ոսկի», ի դեպ, բոլոր ոլորտներում, ձգտող են, պրակտիկ են: Հիմա ամեն ինչ կա, նայեն, բացեն, կարդան, հետաքրքրվեն ու կիրառեն: Մեր շրջանավարտները աշխարհի տարբեր անկյուններում աշխատում են մասնագիտությամբ: Ուր գնում ենք, ասում են՝ Հայաստանն ուրիշ է, և դա շատ հաճելի է»,-անկեղծանում է երկար տարիների փորձ ունեցող բժիշկ-դասախոսը:
Երբ կլինիկական օրդինատորները ընտրում են ճառագայթային ախտորոշում, հարցնում է՝ նկարել գիտե՞ն, սիրու՞մ են երկրաչափություն, մեծ մասն ասում է՝ այո, վստահ է, որ դա ենթաուղեղն է թելադրում:
Ճառագայթային ախտորոշման բժշկագիտական ուղղությունը կապված է տարբեր մասնագիտությունների հետ, պետք է իմանալ ֆիզիկա, քիմիա, պարտադիր է ախտաբանությունը:
«Օրդինատորներին մշտապես ասում եմ, եթե գտնենք հիվանդի ախտաբանական խաչմերուկները, անպայման կօգնենք նրան: Սա պատճառաբանական դիագնոստիկա է: Աշխարհում 75 տոկոս ախտորոշումը կատարվում է ճառագայթային ախտորոշման եղանակով: Ես անցյալն եմ, մի քիչ ներկան, սովորողները՝ ներկան ու ապագան, և միշտ ասում եմ՝ դուք պետք է մեզնից լավը լինեք: Կցանկանամ միայն, որ բուհում ավելացվեն Ճառագայթային ախտորոշում առարկայի դասաժամերը»,-ընդգծում է իր գործի նվիրյալը:
Անվանի ռադիոլոգն իր մասնագիտական գործունեության ընթացքում արժանացել է տասնյակ պարգևների, ոսկե մեդալի, իսկ 1988 թվականին` պետական մրցանակի: Նա հեղինակ է հարյուրավոր գիտական հոդվածների, Գերմանիայի Հանովերի ակադեմիայի անդամ է:
