Կայքը դեռ գտնվում է փորձարկման փուլում։
The site is still under testing.

Բնակչության ծերացումը՝ մեր օրերի գլոբալ հիմնական միտումներից

Բնակչության ծերացումը՝ մեր օրերի գլոբալ հիմնական միտումներից

Հոկտեմբերի 1-ը Տարեցների միջազգային օրն է: Այն ևս մեկ առիթ է ուշադրություն հրավիրելու տարեցներին հուզող խնդիրներին և ջանքեր գործադրելու, որպեսզի նրանք ապրեն արժանավայել կյանքով, շրջապատված` խնամքով և հոգատարությամբ։

Բնակչության ծերացումը մեր օրերի գլոբալ հիմնական միտումներից է, որը փոխում է հասարակություններն ամբողջ աշխարհում: Կյանքի տևողությունը ներկայումս աշխարհի երկրների կեսում գերազանցում է 75 տարին, ինչը 25 տարով ավելի է, քան 1950 թվականի կյանքի տևողության ցուցանիշը: Կանխատեսվում է, որ մինչև 2030 թվականն ամբողջ աշխարհում տարեցների թիվը կգերազանցի երիտասարդներին, ընդ որում, այդ աճը տեղի կունենա ամենաարագ տեմպերով զարգացող երկրներում: Ժողովրդագրական այս փոփոխությունը զգալիորեն փոխել է տարեցների խնամքի համակարգը՝ ընդգրկելով ինչպես վճարովի, այնպես էլ անվճար աջակցության կարիքների լայն շրջանակ՝ պաշտոնական և ոչ ֆորմալ պայմաններում: Բնակչության ծերացման հետ մեկտեղ զգալիորեն աճում է առողջապահական, խնամքի և սոցիալական աջակցության համապարփակ ծառայությունների պահանջարկը, հատկապես տարեցների համար, ովքեր ունեն տարիքին յուրահատուկ հիվանդություններ, ինչպես օրինակ դեմենցիան: Ի գիտություն այս մարտահրավերների և հնարավորությունների՝ ՄԱԿ-ի կողմից կազմակերպվող տարեցների միջազգային օրվա 34-րդ տոնակատարությունը նվիրված է «Արժանապատիվ ծերություն. ամբողջ աշխարհում տարեցների խնամքի և աջակցության համակարգերի ամրապնդման կարևորությունը» թեմային:

Տարեցների թիվը (սահմանվում է որպես 65 տարեկան և ավելի բարձր տարիքի) եռապատկվել է՝ 1980 թվականի շուրջ 260 միլիոնից` հասնելով 761 միլիոնի` 2021 թվականին: 2021-ից մինչև 2050 թվականը, կանխատեսվում է, որ տարեց բնակչության համաշխարհային մասնաբաժինը կաճի այժմյան 10%-ից էլ պակաս ցուցանիշից մինչև շուրջ 17%:  Ավելի մեծ տարիքի մարդկանց թվի արագ աճը ընդգծում է կյանքի ողջ ընթացքում առողջության խթանման, հիվանդությունների կանխարգելման և բուժման կարևորությունը:

Ըստ մասնագետների հետազոտությունների` այժմ Եվրոպան և Հյուսիսային Ամերիկան ունեն ամենամեծ թվով տարեց հասարակությունները: Մինչև 2050 թվականը Եվրոպայի տարեց բնակչությունը կկազմի Եվրոպայի բնակչության 27%-ը:

Այդ թիվը 2 անգամ կգերազանցի 5 տարեկանից փոքր երեխաների թվին և գրեթե համարժեք` մինչև 12 տարեկան երեխաների թվին: Կյանքի տևողության առումով կանանց առավելությունների պատճառով ավելի մեծ տարիքի կանայք գերազանցում են տղամարդկանց գրեթե բոլոր երկրների բնակչության շրջանում, և ապագայում սպասվում է կանանց գերակշռություն:

Բնակչության ծերացող հասարակություններում հրամայական է դառնում հարմարվել տարեց անհատների աճող թվին, ովքեր օժտված են ֆունկցիոնալ կարողությունների բազմազան շրջանակով: Հիմնական գործառույթներ կատարելու և առօրյա գործունեությանը մասնակցելու կարողության վրա ազդում է ոչ միայն անհատի բնածին կարողությունը, այլև սոցիալական և ֆիզիկական միջավայրը, որտեղ նրանք ապրում են: Աջակցող միջավայրերը առանցքային դեր են խաղում՝ օգնելով տարեց անհատներին պահպանել իրենց գործունեության մակարդակը և անկախությունը տարիքի ընթացքում: