Շաքարային դիաբետ ունեցող մարդիկ ավելի հաճախ չեն վարակվում COVID-19-ով, քան ընդհանուր բնակչությունը: Այնուամենայնիվ, լուրջ քրոնիկ հիվանդություններ ունեցող անձանց համար, ներառյալ շաքարախտը, բնորոշ է հիվանդության ավելի ծանր ընթացքը և բարդությունների զարգացման մեծ ռիսկը: ԵՊԲՀ-ի էնդոկրինոլոգիայի ամբիոնի վարիչ, «Մուրացան» համալսարանական հիվանդանոցի էնդոկրինոլոգիական կլինիկայի ղեկավար, պրոֆեսոր Ելենա Աղաջանովայի գնահատմամբ՝ հետևաբար, շաքարախտով հիվանդները պետք է խստորեն հետևեն COVID-19 հիվանդության կանխարգելման բոլոր ընդհանուր կանոններին, ինչպես նաև ձեռնարկեն մի շարք հատուկ միջոցներ COVID-19 հիվանդության կանխարգելման և գործողությունների ծրագրի համար:
Կանխարգելման միջոցառումներ հիվանդությունը կանխելու համար.
- Լվացեք ձեր ձեռքերը հաճախ, ձեր ձեռքերով մի հպեք ձեր դեմքին,
- պահպանեք սոցիալական հեռավորությունը ուրիշների հետ (1 մետր), խուսափել մարդկանց մեծ խմբերից կամ հանրահավաքներից, ճանապարհորդելուց, եթե դա բացարձակապես անհրաժեշտ չէ.
- մի կիսվեք սննդով և խմիչքներով.
- հետևեք հեղուկի պատշաճ ընդունմանը;
- ռեգուլյար ընդունեք հակադիաբետիկ դեղերը, ինչպես նշանակված է ձեր բժշկի կողմից;
- տանը մնալով և նվազեցնել ֆիզիկական ակտիվությունը, ավելի ուշադիր հետևել սննդակարգին, հատկապես արագ ներծծվող ածխաջրատներին և ճարպերին
- իրականացնել գլյուկոզի ինքնահսկողությունը
- պահել ինքնահսկման օրագիր.
- պատրաստել բոլոր օգտագործվող հակադիաբետիկ դեղերի ցուցակը և գլուկոմետրը թեստ-երիզներով
- ունենալ տեղամասային բժշկի, բուժող էնդոկրինոլոգի հեռախոսահամարները
- համոզվեք, որ ունեք տանը առնվազն 1 ամսվա դեղամիջոցների պաշարներ
Եթե ունենաք զարգատներ, պետք է.
- ուշադրություն դարձրել COVID-19-ի հնարավոր ախտանիշներին, ներառյալ բարձր ջերմություն, չոր հազը և հևոցը, մկանների ցավը;
- բարձրացնել գլիկեմիայի ինքնահսկողությսն հաճախականությունը, ավելացնել խմելու ծավալը;
- 13 մմոլ/լ-ից ավելի գլիցեմիա հայտնաբերելիս ՝ մեզի (կամ արյան) մեջ չափել կետոնային մարմինների մակարդակը;
- զանգահարեք ձեր բժշկին:
Հատուկ խորհուրդներ տիպ 1 շաքարային դիաբետով հիվանդների համար.
- գլիկեմիայի ինքնահսկողության հաճախականությունը պետք է հասնի օրեկան մինչև 6-8 անգամ կամ ավելի;
- անհրաժեշտ է ձգտել արյան գլյուկոզի մակարդակի 4-10 մմոլ/լ օրվա մեջ և կետոնների բացակայությանը մեզի մեջ;
- Կարևոր է խուսափել ոչ միայն հիպերգլիկեմիաներից, այլև հիպոգլիկեմիաներից;
- հիպերգլիկեմիայի զարգացման դեպքում, անհրաժեշտ է օգտագործել կարճ տևողության ինսուլինի լրացուցիչ ներարկումներ.
- պետք է ավելացվի օգտագործվող հեղուկի և աղի քանակը.
- միջոցներ ձեռնարկել մարմնի ջերմաստիճանը նվազեցնելու համար;
- Բժշկի հետ անհապաղ խորհրդակցություն կամ շտապօգնության ծառայության հետ կապվելը ցուցված է հետևյալ դեպքերում. բուժմանը չենթարկվող ջերմություն; կրկնակի փսխում, կետոացիդոզի նշաններ (ացետոնի հոտ, կամ կետոնների բարձր մակարդակ, ուժեղ որովայնի ցավ, գիտակցության մթագնում, աղմկոտ շնչառություն):
Հատուկ առաջարկություններ տարեց հիվանդների համար.
- խուսափել հիպոգլիկեմիայից;
- մի օգտագործեք դեղեր առանց բժշկի հետ խորհրդակցելու;
- խորհուրդ է տրվում պահել արյան գլյուկոզի մակարդակը քաղցած `5.0-10.0 մմոլ/Լ և 6.1-11.1 մմոլ/Լ քնելուց առաջ;
- եթե վիճակը վատթարանում է, տեղեկացրեք ձեր բժշկին:
Առաջարկությունները պատրաստվել են՝ օգտագործելով Ամերիկյան շաքարախտի ասոցիացիայի, երեխաների և դեռահասների շաքարախտի միջազգային կազմակերպության և Տարեցների մոտ շաքարախտի կառավարման էնդոկրին կազմակերպության նյութերը:
