Արման Զարմանյանը սովորում է Երևանի Մխիթար Հերացու անվան պետական բժշկական համալսարանի Ընդհանուր բժշկության ֆակուլտետում, 3-րդ կուրսից փոխադրվել է 4-րդ կուրս: Արցախի դեմ Ադրբեջանի սանձազերծած պատերազմի մասին լուրը լսելուց անմիջապես հետո նա դիմել է տարածքային զինկոմիսարիատ՝ հայրենիքի պաշտպանությանը զինվորագրվելու նպատակով: Նրան նախ ուղարկել են «Մուրացան» կենտրոնական զինվորական կլինիկական հոսպիտալ, այնտեղից ապագա բժիշկը մեկնել է Վարդենիսի հոսպիտալ:
«Վարդենիսից ուղևորվել եմ Քարվաճառ, որտեղ արդեն ակտիվ մարտեր էին ընթանում: Վիրավորների եմ տեղափոխել Երևանի հոսպիտալ, ապա մեկնել Արցախ՝ Ստեփանակերտի հոսպիտալ: Զբաղվում էի վիրավորների տեղափոխմամբ, բուժօգնություն էի ցուցաբերում: Շատ ծանր դեպքերի ժամանակ, երբ բժիշկ չէր լինում, ավտոմեքենան ինձ էին տրամադրել, 25 վիրավորի մեկ ավտոբուսով տեղափոխել եմ Սիսիան, ապա կրկին վերադարձել Ստեփանակերտ: Շատ ժամանակ վիրավորների կյանքի ցուցումը վիրահատությունն էր, իսկ այնտեղ ժամանակն ու հնարավորությունն այնքան էլ շատ չէին: Առաջին բուժօգնությունը ցուցաբերվում էր, և վիրավորները տեղափոխվում էին Երևան»,-նշում է ապագա բժիշկը: Արման Զարմանյանը նշում է, որ ռազմաճակատ չմեկնել չէր կարող, չէ՞, որ նրա համոզմամբ, հայրենիքը բոլորինս է, որի համար պայքարը յուրաքանչյուրիս պարտականությունն է:
«Յուրաքանչյուր հայ տղամարդու ներքին պարտքն է հայրենիքի պաշտպանությունը: Բացի այդ, ծնվել ու դաստիարակվել եմ զինվորականի ընտանիքում: Գիտակցում էի հայրենիքի արժեքը, ինչի համար շատ հարազատներ են նվիրել իրենց կյանքը: Դա ամեն գնով պետք է պահենք: Պատերազմ մեկնելիս չեմ մտածել ոչ ուսմանս մասին, ոչ ընտանիքիս մասին: Տանը երեք տղամարդ ենք՝ ՀՀ զինված ուժերի սպա, ՀՀ պաշտպանության նախարարի մարտական գծով տեղակալ, գնդապետ հայրս՝ Գրիգոր Զարմանյանը, հայկական բանակի սպա փեսաս՝ Էդգար Զարմանյան, և ես, երեքս էլ մասնակցել ենք պատերազմին, միմյանց գտել մարտի դաշտում կամ ռադիոկապի ժամանակ մեկս մյուսի ձայնն ենք ճանաչել: Թիկունքում միայն մեր ընտանիքի մայրերը և երեխաներն էին: Վտանգավոր վայր էինք մտել՝ այնտեղից դուրս բերելու վիրավորների, կարելի է ասել՝ չեզոք գոտի, մեր զորքը նահանջելիս վիրավորներ շատ են եղել, տարհանումը դժվարացել է: Որոշեցինք ինչ գնով էլ լինի, առաջնագծից հանել վիրավորներին: Մեր վարորդն էլ չափազանց խիզախ մարդ էր: Միասին գնում էինք առանց հնարավոր վտանգը հաշվի առնելու: Ռադիոկապն ինձ մոտ էր, քանի որ բժշկական ջոկատի հրամանատարն էի: Հայրս կապ է տալիս առանց իմանալու, որ ես եմ: «Խաչին կանգնեցրե՛ք, խաչին կանգնեցրե՛ք: Խաչ պտտվի՛ր, վտանգավոր է»,-հիշում է ապագա բժիշկը, նաև բացատրում, որ խաչ ասելով նկատի ունեին բուժանձնակազմի մեքենաները:
«Հայրս, որ տեսնում է վտանգավոր հատվածում է մեր ավտոմեքենան, կապ է տալիս՝ հրահանգելով մեքենան դուրս բերել վտանգավոր հատվածից: Ես ընդունում եմ կապը՝ ասելով, որ վիրավորին վերցնում ենք, դուրս գանք կրակակետից»,-պատմում է ապագա բժիշկը:
Պատերազմի ընթացքում վիրավորներին տարհանելիս է կայանում հայր և որդի Զարմանյանների հանդիպումը: Արման Զարմանյանը որոշել է անմիջապես մեկնել ռազմաճակատ ՝ կյանքեր փրկելու համար՝ գիտակցությամբ, որ տղաների կռիվը բոլորիս կյանքի համար է.
«Մեր անվտանգությունն էին պաշտպանում, հետևաբար, պարտավոր էինք ամեն ինչ անել նրանց համար՝ տղերքի մարտական ոգին բարձր պահելու համար: Դեպք է եղել, որ բաճկոնս տվել եմ դրա կարիքը ունեցող զինվորներից մեկին, իմ փաստաղթերն այդ հագուատիս գրպանում էի թողել, հետո, երբ բաճկոնս մարտի դաշտից գտնվում է, մեր ընտանիքին լուր է հասնում, թե ձեր որդու բաճկոնն է գտնվել, այնտեղ զոհեր են եղել, մտածում են, որ ես չկամ արդեն: Բայց մեր տնից զանգ եմ ստանում, ես պատասխանում եմ , ուրախության ձայներն եմ լսում, ուռա են գոռում, որ ողջ եմ»:
Ապագա բժիշկը եղել է ռազմաճակատի ամենաթեժ կետերում՝ Ջրականում, Կարմիր շուկայում, հենց այդտեղ հայտնվել թշնամու դիվերսիոն խմբի թիրախում: Պատմում է, որ թշնամին հաճախ թիրախավորում էր վիրավորներին տեղափոխող ավտոմեքենան: Պատերազմի վերջին օրերին ծառայությունն անցկացրել է նաև հայ-իրանական սահմանին՝ Մեղրիի մատույցներում: Ռազմական գործողությունների ավարտից հետո Արման Զարմանյանը մեկնել է կրկին Ստեփանակերտի հոսպիտալ՝ օգնելու վիրավորներին ու նաև բուժսարքերը տեղափոխել:
«Մինչև պատերազմը, կյանքին նայել եմ այլ հայացքով, այս պատերազմը շատ բան փոխեց իմ կյանքում: Վստահությունը մարդկանց նկատմամբ բարձրացել է, ձեռք եմ բերել նոր ծանոթություններ, ընկերներ, կյանքի, զինակից մոտ ընկերներ՝ 18-60 տարեկան»,-ասում է ապագա բժիշկը:
Խոստովանում է, որ պատերազմը տվեց կյանքի մեծ գաղափար: Կատակում է ՝ծնունդով գյումրեցի է, նույն ինքը՝ թասիբով լենինականցի: Պատերազմը հստակեցրել է ապագա բժշկի մասնագիտության ընտրությունը: Որոշել դառնալ ռեանիմատոլոգ-անեսթեզիոլոգ, որի կարիքը պատերազմի օրերին շատ-շատ էր:
