Կայքը դեռ գտնվում է փորձարկման փուլում։
The site is still under testing.

Արևմտյան Նեղոսի տենդով վարակման 69 դեպք՝ Եվրոպական Միության տարածքում

Արևմտյան Նեղոսի տենդով վարակման 69 դեպք՝ Եվրոպական Միության տարածքում

Եվրոպական Միությունում հայտնել են Արևմտյան Նեղոսի տենդով վարակման 69 դեպքի մասին։ Դեպքերի ամենամեծ թիվը հայտնաբերվել է Հունաստանում և Իտալիայում, նշված է Հիվանդությունների կանխարգելման և վերահսկման եվրոպական կենտրոնի հրապարակման մեջ:

Եվրոպայի ութ երկիր հուլիսի 31-ի դրությամբ հայտնել է Արևմտյան Նեղոսի տենդի վիրուսով վարակման 69 դեպքի մասին: «Վիրուսի փոխանցման սեզոնն արդեն գագաթնակետին է հասնում», – հայտնում է Հիվանդությունների կանխարգելման և վերահսկման եվրոպական կենտրոնի (ECDC) մամուլի բաժինը:

Դեպքերի ամենամեծ թիվը, որը գրանցվել է Հունաստանում և Իտալիայում, կազմում է համապատասխանաբար 31 և 25:

Բացի այդ, վարակման դեպքեր են գրանցվել նաև Իսպանիայում (5), Ավստրիայում (2), Հունգարիայում (2), Սերբիայում (2), Ռումինիայում (1) և Ֆրանսիայում (1): Մահվան ելքով պատահարներ են գրանցվել Հունաստանում (5), Իտալիայում (2) և Իսպանիայում (1): Ինչպես նշում են փորձագետները, Եվրոպայում Արևմտյան Նեղոսի տենդի վիրուսով վարակման դեպքերի թվի սպասվող սեզոնային աճը դիտվել է այս տարվա հուլիսից։ Հունաստանում և Իսպանիայում այս տարվա ցուցանիշներն ավելի բարձր են, քան նախորդ տարի։

Հիվանդության կլինիկական և ծանրության ցուցանիշները նման են նախորդ տարիների ցուցանիշներին: Հաշվի առնելով Եվրոպայում վարակի տարածման համար բարենպաստ եղանակային պայմանները` առաջիկա շաբաթներին ու ամիսներին սպասվում են հիվանդության նոր դեպքեր։ Մարդկանց վարակման մոտ 20%-ի դեպքում հիվանդության ընթացքին սովորաբար բնորոշ են լինում այնպիսի ախտանիշներ, ինչպիսիք են գլխացավը, տհաճության զգացողությունը, ջերմությունը, փսխումը և հոգնածությունը, վարակի դեպքերի 1%-ի դեպքում կարող է գրանցվել նյարդային համակարգի ախտահարում:

Արևմտյան Նեղոսի տենդի վիրուսը փոխանցվում է մոծակի խայթոցի միջոցով: Ամենից հաճախ վարակումը տեղի է ունենում թռչունների շրջանում, սակայն մարդիկ և որոշ կաթնասուն կենդանիներ նույնպես կարող են վարակվել: Մարդկանց մոտ վարակի ախտահարման դեպքերի 80%-ն անցնում է առանց ախտանիշների։ Դեպքերի մեծ  մասը գրանցվում է հուլիսից սեպտեմբեր ընկած ժամանակահատվածում, որը համընկնում է մոծակների ակտիվացման շրջանի հետ:

Եվրոպայում վիրուսը լայն տարածում ունի Culex pipiens մոծակների առատության պատճառով, որոնք վիրուսի հիմնական վեկտորներն են: Եվրոպայի համար մոծակների այս տեսակը էնդեմիկ է և առկա է բոլոր երկրներում: Արևմտյան Նեղոսի տենդով վարակվելու կանխարգելման անհատական պաշտպանության միջոցառումները ներառում են` մոծակների դեմ պայքարի միջոցների օգտագործումը, մարմնի մեծ մասը ծածկող հագուստի կրումը և մոծակներից պաշտպանված տարածքներում քնելը:

Ըստ Հիվանդությունների կանխարգելման և վերահսկման եվրոպական կենտրոնի՝ ընթացիկ տարում գրանցված դեպքերի ընդհանուր թիվը սպասելի միջակայքում է գտնվում:

Արևմտյան Նեղոսի տենդի վիրուսի տարածման պատմությունը սկսվում է 1960-ականներին՝ Ֆրանսիայում առաջին դեպքերի հայտնաբերմամբ: Արևմտյան Նեղոսի տենդի բռնկումներ գրանցվել են Ալժիրում՝ 1994թ.-ին և Ռումինիայում՝ 1996թ.-ին, որտեղ տեղի են ունեցել զգալի թվով հոսպիտալացման և մահվան դեպքեր` 393 և 17:

Վիրուսը գրանցվել է Իտալիայում՝ 1998թ.-ին և Ֆրանսիայի հարավում՝ 2000թ.-ին, որի ժամանակ գրանցվել են էնցեֆալիտի դեպքեր։ Մինչև 2008թ.-ն Իտալիայում մարդկանց մոտ հիվանդության բարդացած դեպքերը փաստաթղթավորվում էին: Իսպանիայում և Պորտուգալիայում վարակը տարածվել է 2010թ.-ին։ Մարդկանց շրջանում համաճարակներ են գրանցվել Բալկանյան տարածաշրջանում՝ 2011 և 2012թթ.-ին: ԵՄ-ում մարդկանց շրջանում ամենամեծ բռնկումը տեղի է ունեցել 2018թ.-ին՝ ազդելով 11 երկրի վրա, որի արդյունքում վարակվել է 1548 մարդ: 2020թ.-ին ԵՄ-ում նկատվել են տենդի բռնկումներ, այդ թվում՝ Իսպանիայում և Նիդերլանդներում։

Վերջերս Արևմտյան Նեղոսի տենդի դեպքեր են գրանցվել նաև Ռուսաստանի Դաշնությունում, մասնավորապես` Ռյազանի մարզում հայտնաբերվել է 3 դեպք, Թաթարստանում` 15 դեպք, Աստրախանի մարզում՝ 4 դեպք, և Կրասնոդարի երկրամասում` 1 դեպք: Նշենք, որ 1999թ.-ից այս հիվանդությունը էնդեմիկ է դարձել Ռուսաստանի հարավում և տարածվել երկրի այլ շրջաններում:

Հատկանշական է, որ աշխարհում տվյալ վարակի տարածումը կապված է գլոբալ տաքացման հետ: Ջերմաստիճանի բարձրացումը բարենպաստ պայմաններ է ստեղծում փոխանցողի բազմացման համար: Օրինակ, 2024թ. նման մոծակներ հայտնաբերվել են Ֆինլանդիայում, այժմ դա նրանց տարածման ամենահյուսիսային կետն է։